B2B czy umowa o pracę? Co się bardziej opłaca specjaliście w branży projektowej?

W branży projektowej wybór między B2B a umową o pracę to jedna z najważniejszych decyzji finansowych. Każda forma ma swoje zalety i wady, a różnice w zarobkach netto mogą sięgać nawet 30-40%. Przeanalizowałem realne scenariusze, koszty, podatki i ubezpieczenia, aby pokazać, kiedy B2B się opłaca, a kiedy lepiej zostać na etacie.

Podstawy: czym się różnią formy zatrudnienia?

Umowa o pracę:

• Pracodawca odprowadza ZUS (emerytalne, rentowe, chorobowe)
• Pracownik płaci składki zdrowotne (9% od podstawy)
• Podatek PIT: 12% (do 120 000 zł) lub 32% (powyżej)
• Pracodawca pokrywa część kosztów ZUS
• Prawo do urlopu, zwolnień lekarskich, odpraw

B2B (umowa o dzieło/usługi):

• Brak ZUS (chyba że dobrowolnie)
• Składki zdrowotne: 9% od dochodu (lub ryczałt)
• Podatek: liniowy 19% lub skala podatkowa 12/32%
• Możliwość odliczenia kosztów uzyskania przychodu
• Brak urlopu, zwolnień, odpraw (chyba że w umowie)

Analiza finansowa: realne liczby z 2025 roku

Przeanalizujmy trzy scenariusze zarobków dla typowego inżyniera/projektanta w branży budowlanej.

Scenariusz 1: Zarobki 8000 zł brutto

Umowa o pracę:

B2B (ryczałt 12%):

Różnica na korzyść B2B: +2 079 zł/miesiąc (34% więcej)

B2B (podatek liniowy 19%):

Różnica na korzyść B2B: +1 760 zł/miesiąc (29% więcej)

Scenariusz 2: Zarobki 15 000 zł brutto

Umowa o pracę:

B2B (ryczałt 12%):

Różnica na korzyść B2B: +3 899 zł/miesiąc (34% więcej)

B2B (podatek liniowy 19%):

Różnica na korzyść B2B: +3 301 zł/miesiąc (29% więcej)

Scenariusz 3: Zarobki 25 000 zł brutto

Umowa o pracę:

B2B (ryczałt 12%):

Różnica na korzyść B2B: +7 464 zł/miesiąc (41% więcej)

B2B (podatek liniowy 19%):

Różnica na korzyść B2B: +6 468 zł/miesiąc (36% więcej)

Koszty dodatkowe przy B2B

Księgowość:

• 200-500 zł/miesiąc (zależnie od miasta i zakresu)
• Rocznie: 2 400-6 000 zł

Ubezpieczenia:

• Ubezpieczenie OC działalności: 300-800 zł/rok
• Ubezpieczenie na życie/chorobowe: 1 500-3 000 zł/rok (opcjonalne, ale warto)
• Rocznie: 1 800-3 800 zł

Urlop i zwolnienia:

• Brak płatnego urlopu (26 dni = ~2 miesiące pracy)
• Brak płatnych zwolnień lekarskich
• Koszt: 2-3 miesiące przychodu rocznie (jeśli korzystasz z urlopu)

Emerytura:

• Brak obowiązkowych składek ZUS (chyba że dobrowolnie)
• Koszt: Brak emerytury z ZUS (ale możesz oszczędzać prywatnie)

Sprzęt i oprogramowanie:

• Przy umowie o pracę: często pracodawca zapewnia
• Przy B2B: musisz kupić sam (laptop, oprogramowanie CAD)
• Koszt: 5 000-15 000 zł jednorazowo + aktualizacje

Kiedy B2B się opłaca?

B2B opłaca się, gdy:

1. Zarobki powyżej 10 000 zł brutto – różnice w netto stają się znaczące
2. Masz własny sprzęt i oprogramowanie – nie musisz inwestować
3. Nie potrzebujesz długich urlopów – pracujesz przez cały rok
4. Masz stabilne zlecenia – nie boisz się przerw w pracy
5. Chcesz maksymalizować dochód netto – priorytetem są pieniądze
6. Planujesz rozwijać własną działalność – B2B to pierwszy krok

Przykład kalkulacji rocznej (15 000 zł brutto):

Przy założeniu urlopu różnica jest mniejsza, ale nadal B2B wygrywa.

Kiedy umowa o pracę jest lepsza?

Umowa o pracę opłaca się, gdy:

1. Zarobki poniżej 8 000 zł brutto – różnice w netto są minimalne
2. Potrzebujesz stabilności – boisz się przerw w zleceniach
3. Cenisz urlop i zwolnienia – chcesz płatne wolne
4. Nie chcesz zajmować się księgowością – wolisz prostotę
5. Pracodawca zapewnia sprzęt – nie musisz inwestować
6. Zależy Ci na emeryturze z ZUS – chcesz gwarancji na przyszłość
7. Masz kredyt hipoteczny – banki preferują umowę o pracę

Dodatkowe korzyści umowy o pracę:

• Urlop: 26 dni płatnego urlopu = ~2 miesiące przychodu
• Zwolnienia lekarskie: 80% wynagrodzenia przez 33 dni
• Odprawa: Przy zwolnieniu (zależnie od stażu)
• Emerytura: Składki ZUS budują emeryturę
• Stabilność: Trudniej Cię zwolnić niż zerwać umowę B2B

Ryzyka i pułapki B2B

1. Fikcyjne B2B (zamówienie zastępcze):

• Pracodawca wymusza B2B, ale traktuje jak pracownika
• Ryzyko: Kontrola ZUS/SKR może uznąć to za umowę o pracę
• Konsekwencje: Zaległości ZUS + kary

2. Brak umowy na piśmie:

• Ustne ustalenia to przepis na problemy
• Zawsze: Umowa na piśmie z jasnymi warunkami

3. Zbyt niskie koszty:

• Jeśli odliczasz 50% kosztów, ale faktycznie masz mniej, możesz mieć problemy
• Rozwiązanie: Dokumentuj wszystkie koszty (rachunki, faktury)

4. Brak ubezpieczeń:

• Bez OC działalności ryzykujesz odpowiedzialnością za błędy
• Dla projektantów: OC jest praktycznie konieczne

Formy opodatkowania przy B2B

Ryczałt 12% (dla usług IT/projektowych):

• Prosty w rozliczeniu
• Brak możliwości odliczenia kosztów (poza składką zdrowotną)
• Dla kogo: Gdy koszty są niskie (<20% przychodu)

Podatek liniowy 19%:

• Możliwość odliczenia kosztów (50% lub rzeczywiste)
• Wyższa stawka niż ryczałt, ale niższa niż skala
• Dla kogo: Gdy masz wysokie koszty (>30% przychodu)

Skala podatkowa 12/32%:

• Możliwość odliczenia kosztów i ulg
• Wyższa stawka przy wysokich dochodach
• Dla kogo: Gdy korzystasz z ulg (np. IP Box, ulga na dzieci)

Przykład (przychód 20 000 zł/miesiąc, koszty 8 000 zł):

Przy wysokich kosztach liniowy wygrywa, przy niskich – ryczałt.

Rekomendacje praktyczne

Dla młodych specjalistów (do 10 000 zł brutto): → Umowa o pracę – stabilność, urlop, emerytura, różnice w netto są małe

Dla doświadczonych specjalistów (10 000-20 000 zł brutto): → B2B (ryczałt) – znaczące oszczędności, jeśli nie potrzebujesz długich urlopów

Dla seniorów i freelancerów (20 000+ zł brutto): → B2B (liniowy) – maksymalizacja dochodu, możliwość odliczenia kosztów

Dla osób z kredytem hipotecznym: → Umowa o pracę – łatwiej o kredyt, lepsze warunki

Dla osób planujących własne biuro: → B2B – pierwszy krok do własnej działalności

Podsumowanie

Wybór między B2B a umową o pracę to decyzja strategiczna, która zależy od indywidualnej sytuacji. B2B daje wyższy dochód netto (nawet o 30-40%), ale wymaga rezygnacji z urlopu, zwolnień i stabilności. Umowa o pracę oferuje bezpieczeństwo i komfort, ale kosztem niższych zarobków netto.

Złota zasada: Jeśli zarabiasz powyżej 10 000 zł brutto, nie potrzebujesz długich urlopów i masz stabilne zlecenia, B2B prawie zawsze się opłaca. Jeśli zarabiasz mniej, potrzebujesz stabilności lub planujesz kredyt, umowa o pracę może być lepszym wyborem.

Pamiętaj: Zawsze konsultuj decyzję z księgowym i rozważ wszystkie koszty (księgowość, ubezpieczenia, urlop). To nie jest tylko kwestia matematyki – to również kwestia stylu życia i priorytetów.